ΤΕΧΝΗ ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ!: Frantisek Kupka

Frantisek Kupka.

Φράντισεκ Κούπκα. Αυτοπροσωπογραφία.

Ο František Kupka γεννήθηκε στο Opočno (Ανατολική Βοημία) στην Αυστρία-Ουγγαρία το 1871. Από το 1889 έως το 1892, σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στην Πράγα. Ο Kupka εγγράφηκε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Βιέννη, όπου επικεντρώθηκε σε συμβολικά και αλληγορικά θέματα. Ήταν επηρεασμένος από τον ζωγράφο και τον κοινωνικό μεταρρυθμιστή Karl Wilhelm Diefenbach (1851-1913) και τον τρόπο ζωής του. Ο Kupka εκτέθηκε στο Kunstverein της Βιέννης το 1894. Η εμπλοκή του με τη θεοσοφία και την ανατολική φιλοσοφία χρονολογείται από αυτή την περίοδο. Την άνοιξη του 1894 ο Kupka εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.

Ο Kupka υπηρέτησε ως εθελοντής στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και αναφέρεται στο courier από το La Main από τον Blaise Cendrars. Ο Cendrars τον περιγράφει ως έναν "περήφανο στρατιώτη, ήρεμο, και δυνατο ... αλλά πολύ μεγάλο για να είναι στρατιώτης, ήταν τουλάχιστον 25 χρόνια μεγαλύτερος από τους υπόλοιπους. Ο Kupka άφησε το μέτωπο λόγω κρυοπαγημάτων από την παραμονή του μέσα στα παγωμένα νερά των χαρακωμάτων.

Amorpha, Fugue en deux couleurs, λάδι σε καμβά, 210 × 200 εκ., 1912, Národní Galerie

Ο Kupka εργάστηκε ως εικονογράφος βιβλίων και αφισών και, κατά τα πρώτα του χρόνια στο Παρίσι, έγινε γνωστός για τα σατιρικά σχέδια για εφημερίδες και περιοδικά. Το 1906 εγκαταστάθηκε στο Puteaux, ένα προάστιο του Παρισιού, και το ίδιο έτος είχε κθέση για πρώτη φορά στο Salon d'Automne. Το έργο του έγινε όλο και περισσότερο αφηρημένο γύρω στο 1910-11, αντικατοπτρίζοντας τις θεωρίες του για την κίνηση, το χρώμα και τη σχέση μουσικής και ζωγραφικής (ορχήστρας). Το 1911 παρακολούθησε συναντήσεις του Ομίλου Puteaux (Section d'Or).

Το 1931 ήταν ιδρυτικό μέλος του Abstraction-Creation. Το 1936, το έργο του συμπεριλήφθηκε στην έκθεση Cubism and Abstract Art στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη και σε μια σημαντική έκθεση με έναν άλλο Τσέχο ζωγράφο Alphonse Mucha στο Jeu de Paume στο Παρίσι. Μια αναδρομική έκθεση του έργου του πραγματοποιήθηκε στο Galerie Mánes στην Πράγα το 1946. Την ίδια χρονιά ο Kupka συμμετείχε στο Salon des Réalités Nouvelles, όπου συνέχισε να εκθέτει τακτικά μέχρι το θάνατό του. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 κέρδισε γενική αναγνώριση και είχε πολλές ατομικές παραστάσεις στη Νέα Υόρκη.

Μεταξύ του 1919 και του 1938 ο Kupka υποστηρίχθηκε οικονομικά από τον καλό φίλο του, τον συλλέκτη τέχνης και τον βιομήχανο Jindřich Waldes, ο οποίος συγκέντρωσε μια σημαντική συλλογή της τέχνης του. Ο Kupka πέθανε το 1957 στο Puteaux της Γαλλίας.